Het sobere leven in coronatijd
Het is een oude christelijke traditie: de veertigdagentijd. Die tijd (ook wel vastentijd of lijdenstijd genoemd) zijn de veertig dagen voor Pasen. Nu is vasten niet de meest populaire activiteit in onze seculiere consumptiemaatschappij. Ook ik merk dat ik in deze lockdown iets gemakkelijker een flesje wijn opentrek dan een jaar geleden en dat maakt het dus des te moeilijker. Van mij wordt nu verwacht dat ik het een tijdje wat soberder ga doen, zoals minderen of zelfs stoppen met vlees, alcohol en andere heerlijkheden. Ik doe mijn best, maar kan me voorstellen dat velen denken: aan mijn lijf geen polonaise!
In de kerken is het de gewoonte dat in de veertigdagentijd gemeenschappelijke maaltijden worden georganiseerd, sobere maaltijden wel te verstaan. Soep en brood. Tijdens zo’n maaltijd wordt nagedacht en gesproken over het lijden van Jezus en het lijden van veel mensen die het onderspit delven of dreigen ten onder te gaan, ja zelfs in de goed georganiseerde verzorgingsstaat die Nederland heet. Begrippen als verbinding en barmhartigheid zijn dan de belangrijkste onderwerpen die aan bod komen. Naar een oudchristelijke traditie: de ‘Zeven werken van Barmhartigheid’.
Deze zeven werken vormen de kern van de vastentijd, gebaseerd op het Bijbelboek Mattheus waar Jezus wordt geciteerd:
‘Want ik had honger en jullie gaven mij te eten. Ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling en jullie namen mij op. Ik was naakt en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezochten mij. Ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe’.
Hij bedoelde daarmee dat wie deze werken voor een ander doet, heeft begrepen wat God van hem of haar verlangt.
Mattheus noemt zes werken van barmhartigheid: in 1207 voegde Paus Innocentius III er een zevende aan toe: het begraven van doden. En Paus Franciscus heeft in 2015 nog een sympathieke achtste voorgesteld: de zorg voor het milieu, het behoud van de schepping.
In grote kring eten in een kerk is dit jaar niet mogelijk; deze traditie werd ruw onderbroken door het coronavirus. Maar het is wel mogelijk, ook al ben je geen christen, om de komende zeven weken op maandagavond iemand uit te nodigen voor een ’sobere maaltijd’. Iemand die anders alleen zit. Als een teken van solidariteit met anderen.
Juist in deze tijd is het belangrijk om na te denken over de vraag hoe je staat in het leven. In ieder van de komende zeven weken zullen we op deze site een verhaal publiceren over een van de zeven werken van barmhartigheid. Misschien helpt het.
Christiaan van Krimpen
