Elementaire levenslessen (deel 1)

Hoe kunnen we nog geloven in deze tijd waarin we God niet meer zien en zijn stem niet horen? Hoe kunnen  we nog geloven in deze tijd, die ‘goddeloos’ lijkt, en waar we om met Oosterhuis te spreken ‘nooit andere stemmen hoorden dan de onze?’

Drie verbondsopdrachten

Ik denk dat de Bijbelse geschriften een drievoudig antwoord bevat op wat geloven in deze tijd zou kunnen betekenen.
Geloven is allereerst de levenskunst om met angst om te gaan.
Geloven is ten tweede de moed om iedere dag opnieuw het kwaad van die dag tegen te spreken.
Geloven is ten derde het present stellen van levenswaardige alternatieven die hemel een aarde met  elkaar verbinden

Omgang met water: Noach

Geloven is allereerst de levenskunst om met angst om te gaan (in Bijbelse taal leren omgaan met water).
Leren omgaan met water, is van meet af aan een elementaire  humaniseringsopdracht, dat is allereest uit de baarmoeder weggaan, en daarna met vallen en opstaan de levensangst overwinnen en tot zorgzaamheid omvormen. De  verbondsgeschiedenis van God met Noach is voor dit moeizame proces exemplarisch. Ter bemoediging voor alle medestuntelaars op het hobbelige pad van de levenslessen, waarin we steeds  weer beginners blijken. Ook deze aartsvader slaagde eigenlijk amper voor deze levensles, omdat hij in eerste instantie wegvluchtte voor de  ellende van de wereld en vooral zijn eigen hachie en dat van zijn familie redde.

Omgang met vuur: Mozes

Geloven is daarnaast de moed om iedere dag opnieuw het kwaad van die dag tegen te spreken (omgaan met vuur).
Zie daarvoor de ook niet bepaald voorbeeldige verbondsgeschiedenis van Mozes en God. Mozes zelf natuurlijk ook in eerste instantie een waterman, uit de water van de Nijl getrokken, nota bene gered door de vijand, de dochter van de Farao, maar vooral een opvliegend baasje die in blinde woede een Egyptenaar doodsloeg die een Israëlitische slaaf afranselde.
Maar God zelf daalde vanuit een wolk af om bij zijn vriend Mozes te kunnen zijn, om zijn eigen vurige macht én die van zijn opvliegende mensenpartner te temmen, te binden aan verbondsregels.

Hemel en aarde verbinden: Abraham

Geloven is ten derde het present stellen van levenswaardige alternatieven,  hemel, lucht en aarde met elkaar verbinden, het derde en vierde element. Dat was de volgende verbondsopdracht.  Zie hiervoor de geschiedenis van aartsvader Abraham die de vader van alle gelovigen genoemd wordt, die zijn eigen huis en haard verliet om gehoor te geven aan een stem uit de hemel. Hij was het die lucht en aarde met elkaar verbond, die eens te meer liet zien dat Gods passionele betrokkenheid op mensen veel groter was dan dat voor eigen volk en vaderland en dat we daarin zelf het goede voorbeeld kunnen geven, door uit je eigen bubble te stappen gaan en naar vreemd land af te reizen.

Gemeenschappelijke grond

Deze drie verbondsopdrachten vormen de gemeenschappelijke grond waar ieder van ons op staat. Het zijn drie levenslange humaniseringsopdrachten die ons  kunnen leren om mens te worden.